Afgelopen zaterdag 25 mei was er een open dag voor genodigden en hun familie om een kijkje te komen nemen bij het nieuwe gebouw van de provincie Noord-Holland, aan de Galileistraat in Heerhugowaard. Voor de ingewijden beter bekend als steunpunt de Lange Balk. De afgelopen winter heb ik (Martha, red.) daar al vaker rond gelopen, tijdens mijn werkzaamheden als gladheidsbestrijder. De strooiers, schuivers, het zouthok en de kantine waren voor mij dan ook bekend terrein. Deze dag lieten echter ook de mannen van de bekende gele pick ups en de brugbedieners boven in het gebouw wat van hun werk zien. Het steunpunt is namelijk meer dan alleen een parkeerplaats voor strooiers, het is ook het vaste honk voor de weginspecteurs en sinds kort worden de bruggen in Noord-Holland vanuit deze plek bediend.
Om de werknemers van de verschillende afdelingen een inkijkje te geven in de andere divisies, en om hun gezinsleden een kans te geven om te zien wat er zoal gebeurd tijdens een werkdag, was deze open dag georganiseerd. Tijdens een rondleiding door het gebouw en over het buitenterrein werden diverse werkzaamheden uitgelicht, konden mensen de voer- en vaartuigen van dichtbij bekijken en vragen stellen over de dingen die voor ons heel vanzelfsprekend zijn maar waar verder niet iedereen weet van heeft.
Hoe het strooien er aan toe gaat is voor de lezers van Babette al bekend, voor de mensen die het niet wisten was er een chauffeur van Spaansen opgetrommeld om zijn auto op te bouwen en er wat informatie over te geven. Hoe het opbouwen gaat, dat je in korte tijd na het telefoontje klaar moet staan met zout en al, dat de grote strooiers zoutkorrels strooien en de fietspadstrooiers een vloeibaar zoutmengsel sproeien. Er kwamen een hoop verrassende vragen uit het publiek vandaan, hoe dat bijvoorbeeld zit met ZOAB-asfalt (daar word een grovere zoutkorrel voor gebruikt) of het bedienen van de strooier en de schuiver tijdens het rijden (daar is een ontheffing voor, wat bijvoorbeeld bestuurders van een veegzuigwagen ook hebben). Hoeveel vrouwen er bij Spaansen op de vrachtwagen zitten (eentje, maar er kunnen er meer bij), of er word gestrooid met grassap (daarmee word op een ander steunpunt een proef gedaan) en waarom het zout in de 2 hokken een andere kleur heeft (afhankelijk van de plaats waar het gewonnen word, zoals Egypte, Turkije of Marokko, heeft het een andere kleur). Natuurlijk waren er een paar durfals die graag even op de strooier wilden klimmen om te zien waar dat zout dan terecht komt, wanneer het met de shovel word geladen. Bij de opmerking dat de strooier tot 12 meter breed zout kan gooien, en er dus geen ontkomen aan is dat je auto vies word, werd door een aantal mensen gelachen maar door een aantal ook niet. Tja, soms moet je genoegen nemen met een beetje narigheid om het veilig te houden.
De uitleg bij de weginspecteurs werd enigszins overschaduwd door een ronkende aanhanger met een grote oranje pijl die naast de deur stond opgesteld, toch konden we horen hoe men daar te werk gaat. Het kan zijn dat tijdens een surveillanceronde iets word opgemerkt, of dat er meldingen van burgers binnen komen. Word er via 112 of 0900-8844 een melding gedaan over iets dat op of vlak naast de weg niet helemaal goed gaat, dan komt dat ook bij de weginspecteurs terecht. Zwanen die een drukke weg proberen over te steken, een verdwaalde koffer midden op de weg, maar ook ernstige ongelukken waarbij een rijbaan of de complete weg moet worden afgesloten, het is heel divers en daardoor is geen dag hetzelfde. De auto’s waarmee ze rijden zijn dan ook (bijna) overal op voorbereid, met pylonnen voor een wegafzetting, een beweegbaar bord dat uit de laadbak tevoorschijn komt en waarop omleidingen kunnen worden aangegeven, een schep, bezem en korrels om kleine onderdelen en gelekte vloeistoffen na een ongeluk te kunnen opruimen. Sinds een paar jaar rijden er ook een aantal motoren mee. Wanneer er een ongeluk gebeurt kan er vrij snel een file ontstaan, de pick up moet dan achteraan aansluiten in de rij, een motor is sneller ter plaatse. Behangen met reflectiestickers en neonlichten zijn de tweewielers haast niet te missen. Er worden nog wel eens grapjes gemaakt over grote Goldwings en Harleys, de rijdende kermisattracties, maar deze BMW’s hoeven daar niet voor onder te doen. Met pijlen en knipperlichten fungeren de motoren als wegafzetting, zodat de inspecteur wat veiliger te werk kan gaan in het afgezette wegvak en eventuele slachtoffers van een ongeluk niet nogmaals worden aangereden. Zie je de gele auto’s of motoren vlotjes door het verkeer laveren of over de vluchtstrook rijden, houd dan een beetje ruimte zodat ze sneller op de locatie zijn en het doorgaande verkeer zo min mogelijk word opgehouden.
Iets wat voor de strooichauffeurs in de winter verboden terrein was, werd nu wel opengesteld: de bediening van de bruggen. Boven in het gebouw staat het vol met beeldschermen tussen stoffen, gele tussenmuurtjes. Aan drie kanten van het gebouw valt het licht naar binnen door het ijzeren kunstwerk dat aan de buitengevel hangt, de andere muur is bekleed met een verticale tuin. Vroeger werden bruggen met de hand bediend door een man die in het hokje naast de brug wachtte tot er een boot langs kwam, waarna hij een klomp aan een hengel uitstak om de centjes binnen te halen. Tegenwoordig staat of zit de brugwachter achter een beweegbaar bureau (zitten is het nieuwe roken, dus zijn de bureaus in hoogte verstelbaar) en krijgt hij (m/v) de meldingen binnen via telefoon of marifoon. Er zijn wel eens ongelukken gebeurd in het verleden, waarbij er nog auto’s of mensen op de brug stonden terwijl die open ging. Zoals we hoorden tijdens de rondleiding, waren die in veel gevallen veroorzaakt door afleiding van de brugwachter. Vroeger zat men in het hokje en kon men alles overzien, mocht het fout gaan dan kon je met een schreeuw nog waarschuwen dat ie even moest wachten. Nu word alles met camera’s in de gaten gehouden en zie je daardoor iets minder, maar ook vallen sommige dingen minder op. Mensen die snel nog even door rood rijden onder een dalende slagboom door vallen op, mensen die op een grauwe dag in hun regenpak stil staan en over de reling geleund naar de boten kijken zie je snel over het hoofd. Daarom word er tegenwoordig ook een cursus gegeven in hoe je precies naar de camerabeelden moet kijken. Ondanks dat er nu pas 2 bruggen zijn aangesloten op dit systeem, zijn er wel continu twee personen aanwezig om alles in de gaten te houden. Veiligheid voor alles, samen zie je meer dan alleen. Het aantal bruggen word nog uitgebreid naar zo’n 40 stuks, dan word het een stuk drukker tussen de geluiddempende gele muurtjes. Alles is al voorbereid op volledige bezetting. Om de concentratie zo lang mogelijk vast te houden, en de afleiding minimaal te houden, zijn mobiele telefoons en tijdschriften verboden op de werkplek. Sterker nog; de rode telefoon waarmee de ambulance belt wanneer de brug dicht moet blijven vanwege een uitruk, heeft geen knoppen. Op die manier kun je niet in gesprek zijn op het moment dat zo’n belangrijk telefoontje binnenkomt. Alles voor de veiligheid. Het groen en geel van de wanden werkt rustgevend (niet slaapverwekkend), de planten zorgen voor frisse lucht en door het vele zonlicht dat naar binnen valt, blijven de mensen ook alerter. Toch moeten ze die fijne ruimte na 2 uur verplicht verlaten om de ogen rust te geven van al het turen op de schermen. Is het geen weer om buiten een rondje te lopen, dan is er een loungehoek beschikbaar om te relaxen. Alles voor de veiligheid. Van zowel de weg- als de watergebruikers.
Over het gebouw zelf is ook verrassend veel te melden. Van een afstandje kun je de kabbelende golven in het ijzerwerk goed zien. Kom je dichterbij dan zie je de afdruk van bandensporen in het beton zitten. Niet alleen het werk, het hele gebouw is een samenspel van weg en water. En dat op de modernste manier. Door goede isolatie hoeft er minimaal verwarmd te worden, de elektriciteit voor de vele computers word opgewekt door 350 zonnepanelen die op het kantoorgebouw en de zoutloods liggen. Mocht er in de toekomst meer stroom nodig zijn, dan kunnen er op de daken boven de strooiers nog meer panelen worden gelegd. De kantine was geen onbekende plek voor mij, tijdens het strooien werd daar regelmatig een bakje thee gehaald en zo nu en dan ook wat gegeten. Midden in de nacht soep-uit-blik klaarmaken op de inductiekookplaat met verzonken afzuigkap, we hebben wat gelachen om het gepruts met de onzichtbare knopjes. De keuken en apparatuur is luxer dan wat ik thuis heb, maar een goede baas zorgt ervoor dat het personeel tijdens de lange diensten een prakkie kan opwarmen of desnoods ter plekke kan maken. Ook aan de binnenkant van het gebouw zie je her en der de bandensporen terug. Een groot web van spanbanden fungeert als roomdivider en de lampen boven de lange eettafel zijn gemaakt van haspels met snoeren. Door de hoge glazen wanden en open vide in het midden van het gebouw, komt er aan alle kanten veel licht binnen. Daardoor word het een ruimte die werk ademt en tegelijkertijd ontspanning biedt.
Nadat de laatste nieuwsgierige bezoekers waren vertrokken, werd er met de vrijwillige rondleiders, waar ik plots ook toe behoorde, nog even wat nageborreld. Men kon terugkijken op een geslaagde dag, er waren meer bezoekers dan verwacht en vele positieve reacties. Zelf ben ik ook weer wat wijzer geworden over het reilen en zeilen op een plek waar ik eigenlijk al jarenlang kwam. Na een laatste groet stapte ik naar buiten, in de auto die stond geparkeerd op een groene, waterdoorlatende parkeerplaats. Aan werkelijk alles is gedacht!
