Hans Kramer bezocht Open dag Saan Museum Diemen

Op 26 juni 2016 bezocht ik (gastblogger Hans Kramer, red.) het in 2003 geopende museum van Koninklijke Saan. Dit kleinschalige museum bevind zich op het terrein van het familiebedrijf in Diemen en is enkele keren per jaar geopend voor publiek. De toegang is daarbij gratis.

In de loods waar het technisch onderhoud van het eigen materiaal plaatsvind is een deel ingericht als museum. In het museum is ruimte voor enkele voertuigen (lang niet alle) en een ruime collectie aan materiaal en museumwaardige documenten en foto’s. Tijdens de open dag werd ik buiten op het terrein begroet door een prachtige Ford AA geladen op een Daf A3200. De bodewagen is opvallend rood. Later iets meer daar over. Naast dit stel een leuk klein Commer bestelbusje in de bekende groene kleuren.

Binnen in het museum heb ik me eerst eens gestort op de fotowand. Het geeft een geweldig mooi beeld van de historie en de ontwikkeling van het bedrijf. Ook de leuke en bijzondere klussen en hier en daar een eigen misser zijn leuk in beeld gebracht, al dan niet met het passende Amsterdamse onderschrift. De bovenverdieping bevat een collectie aan museumwaardige gereedschappen en attributen die allemaal binnen de eigen firma dienst hebben gedaan. Her en der leuke anekdotes en verhalen.

De gestalde voertuigen waren divers. Een Ford T met kraan op de bovenverdieping (is een relatief klein autotje natuurlijk), een Tempo Matador met VW motor, een Chevrolet takelwagen, een Hotchkiss met huifopbouw en een brute Ward LaFrance. Alle types hebben dienst gedaan bij de firma die in 1897 werd opgestart. Leuk detail; de takelwagens van de firma hadden allen een bijnaam gekregen. De Chevy is de Donald Duck. De Ward LaFrance is de Pipo. De voertuigen zien er uit alsof ze zo weer aan de slag kunnen, ze staan te trappelen om weer te beginnen.

Onder begeleiding van een vrijwilliger en oud medewerker van het bedrijf kon een ronde over ‘de werf’ worden gedaan. Op het terrein, dat relatief klein oogt, heeft al het materiaal zijn eigen plekje. De compacte kranen staan allemaal onder een afdak en hebben een eigen genummerde parkeerplaats. Door zware bielzen te plaatsen kan de chauffeur eigenlijk zonder na te denken de kraan achteruit parkeren op zijn plaats. Dit gaat ook wel eens fout als een chauffeur zich vergist in het nummer. Er is dan ook menigmaal een nieuwe achterwand geplaatst in de ‘parkeergarage’. In het rijtje ‘kranen’ ook twee Scania P-chassis met kraanopbouw.

Saan heeft een aantal voertuigen met gesloten opbouw, deze worden voornamelijk ingezet in de tak die zich bezig houdt met verhuizingen. De voertuigen met de open laadbakken en kranen zie je vaak bij de wat uitdagendere klussen terug, zoals de industriële verhuizingen of de bouwlogistiek. Om het personeel op de werkplekken te krijgen beschikt Saan over diverse bestelvoertuigen. Hiermee kunnen chauffeur, kraanmachinisten, bijrijders en verhuizers achter de wagens aan rijden of van en naar de werkplek, bij meerdaagse klussen.

Na de rondleiding over het terrein werd de mogelijkheid aangeboden nog even het andere naastgelegen terrein te bezoeken. Die kans laat je niet lopen… Hup achter in de Commer en 150 meter de straat afzakken. Aldaar ging de poort open en betraden we de locatie waar de trekker-oplegger combinaties staan die bedoeld zijn voor het vervoeren van ballast en onderdelen van de kranen, waaronder de jib van de 400-ton’s Liebherr. Ook hier weer de nodige toelichting en uitleg. Bijvoorbeeld over het, vanwege veranderende wetgeving terug keuren van de ballasttrailer door de RDW, waardoor niet 12,5 ton per as mag worden gedragen, maar slechts 10 ton. Dergelijke acties hebben gelijk consequenties voor de inzet van het materiaal.

In een loods op het tweede terrein vinden we de werkplaats van de vrijwilligers van het Saan Museum. Iedere week is hier een groep mensen bezig om het materiaal in goede conditie te houden en te brengen. In de loods vinden we nog een stel prachtige wagens, helaas te dicht op elkaar geplaatst om goede foto’s te nemen. Een Daf 2000DO met Nooteboom dieplader erachter welke is geladen met ‘bambi’, een BHC kraanwagentje. Daarnaast een strakke Daf Tapissière vanuit de verhuistak. En achterin treffen we nog een FWD SU-COE met een op Daf gelijkende cabine. Hierbij moet gezegd worden dat bij alle wagens een stukje huisvlijt is toegevoegd. Het bedrijf beschikt immers over eigen technisch personeel.

Op zolder nog een aantal onafgemaakte projecten. Daarvan heb ik geen foto’s gemaakt. Maar de komende jaren komt er nog wel wat uit de handen van de vrijwilligers!

Owh ja… De rode kleur;

Dhr. Saan heeft ten tijde van de tweede wereldoorlog zich ten dienste van het verzet aangeboden. Saan heeft hierbij veel ‘in de wielen’ van de bezetter gereden. Met de bodedienst wagens is de administratie van ‘Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium’ verhuist. Deze administratie was anders in beslag genomen. Men heeft ’s nachts de klus geklaard, maar toch werden de beide rode wagens gezien. Er werd een opsporingsbericht verspreid. Toen Mevr. Saan dit meldde aan haar man, gaf die aan dat de firma helemaal geen rode auto’s had, maar groene. De wagens zijn ’s nachts nog in de eigen garage groen geschilderd. De wieldoppen werden oranje als eerbetoon aan het koningshuis. De groene en oranje kleuren zijn tot op de dag van vandaag in het bedrijf aanwezig.

Met dank aan de vrijwilligers van het Saan museum voor de informatie en rondleiding.

Meer informatie ook te vinden op http://www.saan.nl/museum/.