Het 50 jaar oude IVECO viert haar 130e verjaardag in Vysoke Myto!

IVECO BUS vierde het 130-jarig jubileum van de oprichting van de fabriek in Vysoké Mýto, Tsjechië. Sinds de oprichting heeft de fabriek een sleutelrol gespeeld in de ontwikkeling van het openbaar vervoer, zowel nationaal als internationaal. Dit opmerkelijke succes is het resultaat van voortdurende evolutie, de niet-aflatende inzet van haar medewerkers en de sterke relaties die zij met haar zakenpartners heeft opgebouwd. Dit jaar is er een overvloed aan festiviteiten, want 2025 markeert tevens de oprichting van IVECO, 50 jaar geleden.

Foto IVECO Bus

Vysoké Mýto: Europa’s grootste busfabrikant
Met een totale oppervlakte van 355.000 m² en een jaarlijkse productiecapaciteit van maximaal 5.000 voertuigen is Vysoké Mýto, de belangrijkste fabriek van IVECO BUS in Tsjechië, tevens een van de belangrijkste busproductiefaciliteiten in Europa.

IVECO BUS speelt een sleutelrol in de Tsjechische economie en draagt aanzienlijk bij aan de groei ervan: de fabriek in Vysoké Mýto biedt werk aan meer dan 4.400 mensen. In 2024 werd 90% van de geproduceerde bussen geëxporteerd naar 25 landen, voornamelijk in Europa, maar ook naar Azië en Afrika. Met een marktaandeel van 42% is IVECO BUS marktleider in Tsjechië. In datzelfde jaar voerde het bedrijf ook de productie van de volledig elektrische CROSSWAY-serie op.

De fabriek in Vysoké Mýto produceert de CROSSWAY, de meest succesvolle IVECO BUS-serie, die in de Tsjechische fabriek is ontwikkeld. (De Friese Qbuzz bussen komen hier dus ook vandaan, red.) Ook de EVADYS-touringcar is hier te vinden, ontworpen voor regionale en nationale routes, pendeldiensten of middellange toeristische reizen.

De oorsprong
Het was Josef Sodomka, ambachtsman en ondernemer, die het begin van de geschiedenis van de fabriek markeerde toen hij in 1895 zijn bedrijf in Vysoké Mýto oprichtte. In de loop der jaren is het bedrijf van de visionaire Tsjechische ondernemer uitgegroeid tot een van de belangrijkste centra voor busproductie en heeft het de economische geschiedenis van het land aanzienlijk beïnvloed door de verschillende merken die zijn ontstaan, tot aan IVECO BUS aan toe.

· 1895: Wielmaker Josef Sodomka verhuisde naar Vysoké Mýto, waar hij een wagenmakerij oprichtte en geleidelijk de overstap maakte van de productie van rijtuigen naar de productie van auto’s.

· 1925: Het begin van de productie van maatwerkauto’s. Auto’s werden het middelpunt van de fabriek in Sodomka, die werd geleid door Josef Sodomka sr.; zijn zoon ontpopte zich echter tot de leidende figuur.

· 1948: de fabriek van Josef Sodomka werd genationaliseerd en werd een staatsbedrijf, omgedoopt tot Karosa. De productie van bussen werd geconcentreerd in Vysoké Mýto.

· In 1952 begon Karosa samen te werken met de nationale buschassisfabrikant LIAZ.

· Vanaf 1962 was Karosa de enige fabrikant van speciale voertuigen in Tsjecho-Slowakije.

· 1993: In het kader van de privatisering werd Karosa opgericht en werd een industriële samenwerkingsovereenkomst getekend met RENAULT V.I., waarmee 34% van de nieuw opgerichte naamloze vennootschap werd verworven. De alliantie tussen RENAULT V.I. en Karosa werd een voorbeeld van westerse betrokkenheid bij industriële voertuigen in Tsjechië.

· 1999: Het Italiaanse IVECO en het Franse RENAULT V.I. richtten een joint venture op genaamd IRISBUS Holding SL, die 94% van de aandelen van Karosa verwierf. Door hun activiteiten samen te voegen, creëerden IVECO en RENAULT V.I. de op één na grootste producent van touringcars en bussen in Europa.

· 2003: IRISBUS werd volledig eigendom van IVECO.

· 2007: Naamswijziging naar Iveco Czech Republic, a.s.

· 2013: IVECO BUS, dat de naam IVECO-IRISBUS verving, werd het nieuwe merk voor personenvervoer. Dit markeerde het begin van een nieuwe ontwikkelingsfase in IVECO’s andere internationale activiteiten.

Continue uitbreiding en voortdurende modernisering
In de loop der decennia heeft de locatie in Vysoké Mýto zich aanzienlijk ontwikkeld. De fabriek groeide van 90 m² in 1895 tot 7.525 m² ten tijde van de nationalisatie in 1948, en bereikte een huidige oppervlakte van 135.000 m². Als pionier in de toepassing van geavanceerde technologieën heeft de fabriek fors geïnvesteerd in de optimalisatie van haar productieprocessen en zo een superieur kwaliteitsniveau gegarandeerd. Deze constante toewijding aan innovatie heeft haar positie als marktleider in de branche verstevigd en tegelijkertijd voldaan aan de steeds groeiende marktverwachtingen.

1958: Nieuw carrosserie-assemblageproces
Het nieuwe proces splitste de carrosserie in twee delen, een boven- en een ondergedeelte, die afzonderlijk in lasmallen werden geassembleerd. Het complete onderstel werd op het volgende werkstation aan het reeds geplateerde bovendeel van de carrosserie bevestigd. Het geassembleerde skelet werd met een hijskraan op het chassis geplaatst en verder langs de assemblagelijn getransporteerd. De introductie van nieuwe pneumatische spanmallen en het gebruik van de hijskraan versnelden de productie aanzienlijk en verbeterden de algehele kwaliteit van de voertuigen.

1970: Nieuwe uitbreidingen
Er werd een nieuwe carrosserie- en assemblagewerkplaats gebouwd, met 20.000 m² productieruimte en 10.000 m² aan ondersteunende ruimtes. De fabriek nam vervolgens een modulair paneelontwerp over, wat het productieproces transformeerde en een aanzienlijke verschuiving betekende ten opzichte van traditionele carrosseriebouwmethoden.

1981: Geavanceerde automatisering en operationele centralisatie
Om de productiecapaciteit te vergroten, nam de fabriek digitaal aangestuurde gereedschappen en robotstations in gebruik. Daarnaast werd een administratief gebouw van elf verdiepingen gebouwd om de managementactiviteiten te centraliseren.

2001: De eerste busfabriek in Oost-Europa met kathodische dompelcoating
De fabriek introduceerde een kathodische dompelcoatinginstallatie voor corrosiebescherming, wat een ongekende levensduur van de geproduceerde voertuigen garandeerde. Het is een van de grootste in zijn soort in Europa en kan voertuigen tot 15 meter lang behandelen.

2002: een nieuwe assemblagelijn met een oppervlakte van 10.000 m² werd in gebruik genomen om de dagelijkse productiecapaciteit te verhogen.

2003: De integratie van verlijming voor ramen en zijpanelen verbeterde zowel de esthetiek als de kwaliteit van de eindproducten.

2015: Een nieuw designcentrum
Een unieke nieuwe ruimte werd geopend waar klanten hun voertuigen kunnen configureren volgens hun specifieke behoeften. Net als in een fysieke catalogus kunnen ze materialen visualiseren, aanraken en testen, waardoor ze de beste opties kunnen kiezen uit de vele mogelijke combinaties, zoals stoelen, bekleding en meer.

2023: Introductie van elektromobiliteit
Naast de emissiearme versies voor gecomprimeerd aardgas (CNG) en hybride modellen, heeft de fabriek het CROSSWAY Low Entry ELEC-model in haar productielijnen geïntegreerd, gevolgd in 2025 door de CROSSWAY ELEC – een bevestiging van IVECO BUS’ toewijding aan het leveren van een breed scala aan alternatieve energieoplossingen om te voldoen aan de eisen van duurzame mobiliteit.

Overzicht van iconische modellen
Deze herdenking van het 130-jarig jubileum biedt tevens de gelegenheid om enkele legendarische modellen uit de Vysoké Mýto-fabriek te belichten, die door de decennia heen een cruciale rol hebben gespeeld in de evolutie van het openbaar vervoer.

Foto IVECO Bus

1928: De eerste bus rolde van de band. Het was een voertuig voor 14 zittende passagiers, gebouwd op het chassis van de Škoda 125.

Tussen 1928 en 1939 richtte de carrosserieproductie zich voornamelijk op chassis van de Škoda, Tatra, Walter en Praga. Aanvankelijk werden er alleen unieke exemplaren gebouwd, maar later werden er kleine series geïntroduceerd, voornamelijk in opdracht van de overheid. Naast lijnbussen verschenen er ook langeafstandsmodellen met luxe uitrusting, zoals de Škoda 606 DN in 1938 en de Tatra 24/58 in 1939.

Vanaf 1940: Verschillende carrosserievarianten werden ontwikkeld op het chassis van de Škoda 706.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog: Productie van de Škoda 706 NG met houtgasgenerator.

Tussen 1954 en 1957 werd de Karosa T 500 HB geïntroduceerd, met drie assen en een achterin geplaatste Tatra-motor in een zelfdragende constructie. Het unieke ontwerp beïnvloedde de busontwikkeling decennialang.

Tussen 1958 en 1971: De Škoda 706 RO ontwikkelde zich tot de legendarische Škoda 706 RTO. Er werden 14.969 exemplaren geproduceerd voor stedelijk, interstedelijk en langeafstandsvervoer.

Vanaf 1965: De Š 11-serie werd geleidelijk verder ontwikkeld bij Karosa. Dankzij de zes geprefabriceerde hoofdpanelen werd het model Š 11 internationaal marktleider met 26.769 geproduceerde exemplaren.

1981: De 700-serie verving de beroemde “ŠM”-modellen. De belangrijkste innovatie was de verplaatsing van de LIAZ ML 635-motor en de Praga-transmissie naar de achteras. Stads-, intercity-, langeafstands- en voorstadsbussen met mechanische transmissie en gelede bussen werden tot 1999 geproduceerd.

Tussen 1992 en 1999 produceerde Karosa de LC 757 HD 12-bus om te voldoen aan de groeiende vraag naar internationaal reizen. Dit luxe model, met een verhoogde vloer, bood superieur comfort op lange afstanden. Er werden 98 exemplaren geproduceerd, waaronder een driesterrenversie met 42 zitplaatsen, die op verzoek konden worden uitgebreid tot 49.

1995: Karosa introduceerde de 900-serie, een verbeterde versie van de 700-serie. Met een gemoderniseerd ontwerp bood deze bus meer comfort, kwaliteit en prestaties voor veiliger en duurzamer vervoer. Het Recreo-model, gebaseerd op de 900-serie, was de eerste die een merkbare impact had, niet alleen in Frankrijk maar ook in andere Europese landen.

2006: Lancering van de CROSSWAY, ontworpen voor stedelijk (met de Low Entry-versie die in 2007 werd geïntroduceerd) en interstedelijk vervoer. Hij was verkrijgbaar met alternatieve energiebronnen zoals accustroom, biomethaan, XTL-brandstof en B100. Zijn betrouwbaarheid en veelzijdigheid maakten hem tot de interstedelijk leider in Europa, met meer dan 65.000 geproduceerde exemplaren. Eén op de twee interstedelijk bussen die in Europa worden verkocht, is een CROSSWAY. CROSSWAY-modellen hebben talloze prestigieuze prijzen gewonnen, waaronder vier prijzen voor “Duurzame Bus van het Jaar”: in 2018 met het Low Entry GNV-model, in 2020 met het CROSSWAY GNV-model, in 2023 met de CROSSWAY Low Entry GNV Hybrid, compatibel met biogas, en in 2024 met het elektrische CROSSWAY Low Entry ELEC-model.

Foto IVECO BUS

Sinds 2022: Vysoké Mýto is de exclusieve productielocatie voor de EVADYS. De EVADYS is een veelzijdige bus, compatibel met XTL en ideaal voor alle soorten reizen, van pendeldiensten tot touroperators, en van excursiebussen tot lijnbussen.

2023: Start van de serieproductie van de CROSSWAY ELEC-versies, met de kenmerken die de CROSSWAY-serie sinds de lancering succesvol hebben gemaakt, en alle voordelen van elektrische mobiliteit om te voldoen aan de CO2-reductie-eisen van school- en intercityvervoer.

Tekst (in Engels): Iveco Bus

Het 50 jaar oude IVECO viert haar 130e verjaardag in Vysoke Myto!

Over de auteur

No Responses

Reageer